De inhoud en de toonzetting van de reacties op het rapport van de Commissie Cnossen zijn heel verschillend, maar bijna alle reacties laten iets zien van een zoektocht: “Wat is de weg die de Here God wijst?” Dat is in elk geval een belangrijk punt dat ons bindt. Intussen laat de gedachte ons niet los dat menigeen die commentaar geeft op het rapport niet de moeite heeft genomen het te lezen.

Een onderzoek, uitgevoerd in opdracht van EO en RD, geeft aan dat er in de ChristenUnie veel steun is voor het rapport. Desondanks dreigen er ook mensen af te haken, omdat ze bang zijn dat de ChristenUnie haar bijbelse principes verlaat. Hebben ze het rapport zelf gelezen of zijn ze op het verkeerde been gezet door de - soms emotionele - reacties van anderen? Het is opvallend dat de inhoud daarvan heel verschillend is.

Christelijke levenswandel

Hoe komt dat? Het rapport beantwoordt de vraag of mensen met een homoseksuele levenswijze de ChristenUnie kunnen vertegenwoordigen niet met een simpel "ja" of "nee". De ‘wereld' weet daar geen raad mee, maar er zijn ook christenen die teleurgesteld reageren. Het rapport biedt hen blijkbaar onvoldoende houvast. Daar hebben we best begrip voor, maar toch vinden wij dat de weg die het rapport wijst niet onduidelijk is. Integendeel. Het ontbreken van een simpel "ja" of "nee" duiden sommigen als de zwakte van het rapport, maar naar onze mening is het juist de kracht ervan.

Na lezing van het rapport stellen wij vast dat de inhoud niet is mis te verstaan: christelijke politiek vraagt om een christelijke levenswandel. Anders gezegd: onze vertegenwoordigers zijn alleen politiek geloofwaardig als hun leven en geloven in harmonie is met hun politieke boodschap. Daarin onderscheidt de ChristenUnie zich nadrukkelijk van het CDA, dat instemming met het programma voldoende vindt. Dat is de verklaring dat ook hindoes en moslims deze partij vertegenwoordigen. De ChristenUnie maakt een fundamenteel andere keuze. Daarover is het rapport heel duidelijk.

Het is in onze ogen niet gepast dat sommigen in hun reactie grote woorden gebruiken om het tegendeel te beweren. Wij herkennen ons niet in het grove verwijt dat wij maar slordige bijbellezers zijn, die het predikaat orthodox niet meer verdienen. Om nog maar te zwijgen over de reacties, waarin wordt gesproken over verraad en een dolkstoot in de rug. Wij mogen toch van elkaar verwachten dat we het gesprek over het rapport op een waardige manier voeren? Het is ook ons verlangen om de weg te gaan die de Here God ons wijst.

Regering

Hier en daar komen we de suggestie tegen dat de ChristenUnie als regeringspartij met het rapport nog eens wil duidelijk maken dat ze salonfähig is. Het dragen van regeringsverantwoordelijkheid is geen sinecure. Dat is een zware klus, die niet geklaard kan worden zonder voortdurende voorbede. Daarover zijn we het eens. En: de beste stuurlui staan aan wal. Maar het is niet de intentie van het rapport om aan te sluiten bij de publieke opinie en zo een allemansvriend te zijn. Het zegt namelijk heel duidelijk: "Wat partijvertegenwoordigers wel of niet ‘mogen' moet men niet afmeten aan een soort grootste gemene deler van wat maatschappelijk gangbaar is, maar aan de normen en waarden van waaruit de ChristenUnie opereert". Het rapport laat geen misverstand bestaan over de herkomst van die normen en waarden: "Vertegenwoordigers van de ChristenUnie geloven in Jezus Christus als hun Heer en Verlosser. Zij aanvaarden de Bijbel als het gezaghebbende Woord van God waardoor zij zich in heel hun doen en laten willen laten leiden. Zij zijn daarop aanspreekbaar en zijn daarom bereid om hun politieke en persoonlijke gedragingen en opvattingen vanuit de Bijbel te verantwoorden. Daarbij gaat het niet slechts om enkele losse bijbelteksten of aan de Bijbel ontleende noties, maar om het geheel van de Bijbel".

Huwelijk en gezin

Met deze ‘preambule' in de gedragscode weerspreekt het rapport de critici. Maar daar blijft het niet bij. Er is nog een belangrijk punt waarover het rapport geen misverstand laat bestaan: "De ChristenUnie en haar voorgangers GPV en RPF hebben door de jaren heen consequent op basis van Bijbelse uitgangspunten als onderdeel van hun politieke overtuiging uitgedragen dat het huwelijk door God bij de schepping is ingesteld als een in beginsel onverbreekbare relatie van één man en één vrouw en daarmee als grondpijler van de samenleving. Daaraan verbonden was en is de overtuiging dat alternatieve relatievormen (zoals ongehuwd samenwonen van man en vrouw of duurzame homoseksuele relaties) niet met het huwelijk gelijkgesteld kunnen worden".

De ChristenUnie was en is tegen het homohuwelijk en stemde in 2007 daarom tegen het wetsvoorstel dat adoptie regelt voor paren van hetzelfde geslacht. De ChristenUnie heeft een consistente visie op de unieke positie van huwelijk en gezin. De ontkenning daarvan mist elke grond.

Bijbelse weg

Het rapport stelt onomwonden dat de vertegenwoordigers van de ChristenUnie politiek geloofwaardig moeten zijn. Hun levenswijze moet sporen met hun politieke boodschap - óók op het kwetsbare terrein van relaties. Hoe gaat de partij dat toetsen? We beoordelen elkaar niet aan de hand van een immer arbitraire opsomming van ‘zonden', maar gaan met elkaar in gesprek over bovengenoemde kaders voor onze politieke geloofwaardigheid: christelijke politiek vraagt om een christelijke levenswandel. Dat is de kracht van dit rapport, want naar onze mening is dit een weg die ook in de Bijbel wordt gewezen. In de ontmoeting van mens tot mens en voor het aangezicht van God willen we beoordelen of een kandidaat de ChristenUnie op een geloofwaardige manier kan vertegenwoordigen. Is er een andere weg denkbaar als christenen onder elkaar?

Hoewel de standpunten van de ChristenUnie niet veranderd zijn, is er op één punt wel sprake van een verschuiving. De eerlijkheid gebiedt om te zeggen dat er in christelijke kring nogal wat mensen met een homoseksuele oriëntatie rondlopen met onherstelbare krassen op hun ziel, omdat ze genegeerd en veroordeeld worden. Elke ambtsdrager die hen in zijn pastorale praktijk tegenkomt, kan dat bevestigen. De pastorale nood is groot. Binnen de ChristenUnie is er vandaag meer besef dan voorheen dat we over homoseksualiteit alleen op een genuanceerde en pastorale manier kunnen spreken. Dat spreekt ons aan en dat vinden we terug in het rapport.

Wij zijn met gepaste trots wethouder namens de ChristenUnie en zien de besluitvorming op het partijcongres met vertrouwen tegemoet, want menigeen die de moeite neemt dit rapport goed te lezen, zal ervan onder de indruk raken.

De CU-wethouders van de Noord-Veluwe,

Ard Kleijer, Putten

Tom Nederveen, Ermelo

Wim van Ommen, Heerde-Wapenveld

Nico Schipper, Nunspeet

Pieter Teeninga, Harderwijk

Luuc Teuben, Hattem

Gerard van der Velde, Elburg

Gerrit Jan Veldhoen, Oldebroek-Wezep